Geschiedvervalsing

Martin van Rijn, sinds een jaar voorzitter van Aedes, kreeg in de Trouw van 18 december twee pagina’s om zijn ideeën uit de doeken te doen over de toekomst van de corporatiesector: ‘Woningcorporaties gaan de kracht van vroeger inzetten in een nieuwe tijd’. Hij blijkt het verleden nog niet verwerkt te hebben.

Hoewel aanslagen op de sociale huursector al vér voor 2012 plaats vonden was Van Rijn als staatssecretaris onder Rutte-II mede verantwoordelijk voor de enthousiaste sloopwerkzaamheden van VVD-minister Stef Blok. In de jaren 90, toen de eerste scheuren in de volkshuisvesting ontstonden door de privatiseringsdrang van de kabinetten Lubbers-III en Paars-I/II, was Van Rijn trouwens topambtenaar bij het ministerie van VROM.

Over zijn betrokkenheid bij Rutte-II merkte Trouw kritisch op: Al met al een serie desastreuze beslissingen door de kabinetten van toen – vaak ingestoken door de VVD en gesteund door de PvdA. De reactie van Van Rijn: In de tijdgeest van toen was het wel begrijpelijk. Toen dat kabinet aantrad, in 2012, zaten we midden in een economische crisis. We zijn het nu wat vergeten, maar die was echt heel fors. Tegen die achtergrond kwam de verhuurderheffing er, om de overheidsfinanciën op orde te krijgen. En verder in het interview: Ik ben een genuanceerd denkend mens. Ik kijk naar de omstandigheden waarin dat beleid tot stand kwam en waarvan toen iedereen zei: laten we het zo maar doen.

Hier laat zijn geheugen Martin van Rijn deerlijk in de steek. Of, als dat niet het geval is, doet hij aan geschiedvervalsing. Daar houd ik niet van. Want de SP (en trouwens ook GroenLinks, Partij voor de Dieren) zeiden helemaal niet: laten we het zo maar doen. De SP was in en buiten de Tweede Kamer al sinds 1994 dé motor tegen de liberalisering van de woningmarkt en de afbraak van de sociale huisvesting.

Bij het debat over de wet inkomensafhankelijke huurverhoging in februari 2013 deed ik namens de SP in eerste termijn zelfs 72 minuten mijn best om een kamermeerderheid te overtuigen van de desastreuze effecten van de verhuurderheffing. En tussen 2006-2014 heeft de SP bij minstens 50 gelegenheden fundamentele kritiek geuit op de sloop van de volkshuisvesting. Zie het dossier verhuurderheffing/huurverhoging.

Maar ook het argument van Van Rijn dat de verhuurderheffing nodig was om de economische crisis te boven te komen en de overheidsfinanciën in orde te krijgen klopt voor geen meter.

De SP heeft destijds voorgerekend dat de negatieve investeringseffecten van de verhuurdereffecten de crisis in de bouw zouden verdiepen: en zo is het ook precies gelopen. We hebben in november 2012 ook een alternatief plan voor de verhuurderheffing gepresenteerd. Dat voorstel werd gesteund door Aedes, Woonbond, MKB Nederland, Aannemersfederatie, Bouwbond FNV. Hoezo: Iedereen zei, laten we het zo maar doen?

Het zou Van Rijn sieren als hij negen jaar na dato erkent: ik zat er toen volkomen naast. De corporatiesector zou nu met overtuiging afscheid moeten nemen van de liberale agenda van de afgelopen 25 jaar om de weg naar boven weer in te zetten. Ik blijf na dit interview achter met twijfels over de positie van Aedes.