dubbelcolumn nvm.nl, 23 november
Beste Paulus,
We hebben elkaar nog niet aan de tand gevoeld over de staatssteun aan woningcorporaties. Volgens een Europese beschikking mogen woningcorporaties nog maar 10 procent van hun woningen voor inkomens boven de 33.000 euro ontwikkelen onder staatssteun. Er is tot nu toe namelijk altijd sprake geweest van een garantstelling door het Rijk voor alle activiteiten van woningcorporaties. Voor de goede orde, Europa bemoeit zich niet met sociale woningbouw maar gaat wèl over mededinging.
Ik ben voor een level playing field voor woningcorporaties en andere ontwikkelaars en investeerders in woningen. Dat is liberaal. Het kan niet zo zijn dat het Rijk de woningcorporaties bevoordeelt ten opzichte van commerciële partijen. Immers, commerciële partijen vallen niet onder deze bescherming van het Rijk. En u en ik ook niet als wij een woning bouwen.
Uiteraard is het grootste deel van de woningcorporaties het hier niet mee eens. Zou ik ook niet zijn. Ze moeten nu tegen de zelfde voorwaarden ontwikkelen als andere ontwikkelaars en dat is duurder.
Opmerkelijk is vervolgens het veelgehoorde argument dat mensen met een inkomen vanaf 33.000 euro geen woning meer kunnen kopen in bijvoorbeeld Amsterdam. Deze groep heeft namelijk al veel langer een probleem om een betaalbare woning te vinden. Dat komt niet door deze regeling. Dit heeft onder andere te maken met de hoge grondprijzen die gemeenten hanteren.
Gelukkig Paulus, heeft een door jouw partij gesteunde motie om de invoering van deze wet verder uit te stellen tot na 1 januari 2011 het niet gehaald. Nederland had, als aan jullie voorstel gehoor was gegeven, in ieder geval van derde partijen een proces aangespannen gekregen bij het Europese Hof. Dit vanwege het niet uitvoeren van Europese regelgeving. Liever praat ik verder over de uitvoering en uitwerking van de Europese beschikking. Bijvoorbeeld over de landelijke spreiding van de tien procent van de woningen die corporaties wèl met staatssteun aan mensen met een inkomen van boven de 33.000 euro mogen toewijzen.
Verder zou het interessant zijn om te onderzoeken of het omgekeerde ook mogelijk zou zijn. Is het niet mogelijk om een garantstelling te ontwikkelen waar zowel woningcorporaties als commerciële partijen onder vallen, met als doelstelling goedkoper bouwen? Want daar gaat het toch uiteindelijk om Paulus? Betaalbare woningen.
Groeten, Betty
Dag Betty,
Dat staatssteunverhaal is een liberaal fabeltje, bedacht in de tijd dat Neelie Kroes nog commissaris mededinging in Brussel was. Ik snap dat je daar warme gevoelens bij krijgt. Volgens Neelie ontvangen de corporaties op drie manieren staatssteun.
De eerste is complete kolder: de wijkenheffing (Vogelaarheffing) is een fonds dat de corporaties zelf vullen, daar komt geen cent rijksmiddelen aan te pas. Wordt trouwens binnenkort afgeschaft.
De tweede vorm van staatssteun zou het Waarborgfonds Sociale Woningbouw zijn. Dat is een onderlinge waarborgregeling van de corporaties. Het Rijk verzorgt daarvoor de achtervang, waarop in de afgelopen 23 jaar nog nooit beroep is gedaan. Wat mij betreft wordt die achtervang van het Rijk vervangen door een herverzekering die de corporaties zelf betalen, dan heeft Brussel helemaal geen poot meer om op te staan.
De derde vorm van staatssteun zou de goedkope grond zijn, waarmee de gemeenten corporaties zouden matsen. Mocht daar nog sprake van zijn – bestonden dat soort filantropische gemeenten nog maar – dan stel ik voor om daar met directe ingang mee te stoppen. Iedereen betaalt gewoon de volle mep, wel kan een gemeente een prestatiecontract sluiten met een verhuurder die gedurende bijvoorbeeld 30 jaar een huurkorting geeft ten opzichte van de marktprijs. De verhuurder -corporatie of commerciële verhuurder- ontvangt daarvoor een vergoeding die gelijk is aan de contante waarde van de huurkorting.
Met deze drie tips is het einde oefening voor Brussel: geen staatssteun, dus ook geen bemoeienis met onze sociale huisvesters.
Groeten,
Paulus
Paulus Jansen 