Wat mij betreft worden woningcorporaties die willen fuseren wettelijk verplicht om vooraf een huurdersraadpleging uitvoeren. Directe aanleiding voor het voorstel is het bericht in de NRC van vandaag (‘Vogelaar zag fusie aanvankelijk zitten’) dat minister Vogelaar de megafusie van corporatie Woonzorg Nederland en de zorginstellingen Philadelphia en Evean aanvankelijk wel zag zitten.
De Tweede Kamer keerde zich in juni tegen de fusie, waarna Vogelaar haar medewerking onthield aan de statutenwijziging van Woonzorg Nederland die nodig was voor de fusie. Ik vind het wel droevig dat de minister -en trouwens ook haar PvdA-collega Bussemaker (VWS)- niet zelf op hun klompen aanvoelen dat deze ontwikkeling haaks staat op de belangen van de mensen waarvoor deze organisaties zeggen te werken.
Volgens mij leidt de schaalvergroting in de corporatiesector tot méér bureaucratie, minder invloed van de huurders op het beleid en last-but-not-least: megasalarissen voor de directeur-bestuurders.
In de Kamer werd er in 2006 een motie aangenomen die stelt dat de minister fusies tot een omvang van méér dan 10.000 woningen alleen mag toestaan indien er aantoonbaar sprake is van maatschappelijke meerwaarde. Sindsdien hebben de ministers Dekker (VVD) en Vogelaar (PvdA) alle concrete fusieaanvragen goedgekeurd. Ook wordt steeds als argument aangevoerd dat de huurdersorganisatie had ingestemd met de fusie.
Huurdersorganisaties worden in dit soort situaties onder druk gezet en mogen dan kiezen uit twee kwaden: schoorvoetend instemmen, dan wel de verhoudingen met het corporatiebestuur verzieken. In de praktijk zijn de huurders bij de besluitvorming totaal buiten beeld, darom moet er standaard een raadpleging worden georganiseerd. Als corporaties vinden dat ze zo’n sterke argumenten hebben voor schaalvergroting, dan moet het een fluitje van een cent zijn om de huurders te overtuigen. Ik verwacht echter dat de argumentatie in veel gevallen te licht bevonden wordt door de mensen die de kwaliteit van een corporatie het beste kunnen beoordelen.
Ik ga dus binnenkort een motie indienen die dit vastlegt, waarschijnlijk bij de behandeling van de begroting wonen, wijken en integratie in november a.s.