Gemeenten die beweren dat ze hun aandelen Essent, NUON, of Eneco moeten verkopen op grond van de wet FIDO hebben ongelijk. Dat blijkt uit de antwoorden van minister Ter Horst op mijn schriftelijke vragen, naar aanleiding van de standpunten van B&W Zoetermeer en B&W Alphen aan den Rijn, in antwoord op vragen van lokale SP-raadsleden.
Hierbij zend ik u, mede namens staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de antwoorden op de vragen die zijn gesteld door het lid Jansen (SP) aan de ministers van Economische Zaken en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over een interpretatie van de wet FIDO door de gemeente Zoetermeer. Deze vragen werden ingezonden op 17 maart 2009, onder kenmerk 2009Z04768.
1. Heeft u kennisgenomen van de antwoorden d.d. 11 maart 2009 van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Zoetermeer aan de SP-fractie op schriftelijke vragen over de mogelijke verkoop van het gemeentelijk aandeel in ENECO?
Ja.
2. Klopt de interpretatie van B&W Zoetermeer dat haar mede-eigendom van energiebedrijf ENECO is aan te merken als ‘beleggen in aandelen’ en derhalve op grond van de Wet Financiering Decentrale Overheden (FIDO) verboden is?
Ik zou graag enige nuancering willen aanbrengen in de conclusie van de gemeente Zoetermeer. Een gemeente of provincie kan ervoor kiezen haar aandelen in het commerciële deel van een energiebedrijf te verkopen, omdat zij hierin geen publiek belang ziet. De gemeente Zoetermeer kiest hiervoor, mede vanwege het kleine percentage aan aandelen en de daarmee gepaard gaande gebrek aan invloed in het bedrijf.
De Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON) beoogt om uiterlijk 1 januari 2011 de energiebedrijven te splitsen in netwerkbedrijven, waarvan de aandelen in handen zijn en blijven van de decentrale overheden, en commerciële bedrijven. De aandelen van de commerciële bedrijven mogen wel worden verkocht buiten de kring van de decentrale overheden. De keuze om wel of niet tot verkoop van deze aandelen over te gaan is een individuele keuze van de betreffende gemeente of provincie. Zowel de WON als de wet FIDO vormen geen beletsel voor aandeelhouders die continuering van hun eigendom nastreven.
Het is dus aan de decentrale overheden zelf om af te wegen hoe zij met hun bestaande deelnemingen in commerciële delen van energiebedrijven omgaan. In deze afweging kunnen zij meenemen in hoeverre publieke taken gemoeid zijn met het behoud van aandelen en welke risicoprofiel hiermee gepaard gaat. De normen die een decentrale overheid hanteert omtrent het toegestane risicoprofiel kunnen worden opgenomen in een treasury statut. De gemeente Zoetermeer heeft op basis van hiervan besloten tot verkoop over te gaan.
De Wet FIDO is overigens wel van toepassing op de vrijgekomen financiële middelen na eventuele verkoop van de commerciële aandelen. Indien decentrale overheden dus besluiten tot verkoop van deze delen, dient de bestemming van de verkoopopbrengsten te passen binnen de criteria van deze wet, waaronder hoofdsomgarantie.
3. Zo ja, kunt u aangeven waar dit standpunt rechtstreeks kan worden afgeleid uit de letter van de wet dan wel de wetsgeschiedenis?
Zie antwoord op vraag 2
4. Zo nee, bent u bereid om de gemeente Zoetermeer te wijzen op deze omissie en hen de verzekeren dat het gemeenten vrij staat om mede-eigenaar te zijn en te blijven van publieke energiebedrijven?
Ik zal de gemeente Zoetermeer een afschrift sturen van de beantwoording van deze vragen. De afweging omtrent de bij dit aandeelhouderschap gemoeide publieke belangen laat ik aan de gemeente zelf over.
5. Bent u gezien de lopende discussie in gemeenteraden en provinciale staten over de mogelijke verkoop van publieke energiebedrijven bereid om op de kortst mogelijke termijn antwoord te geven op deze vragen?
Ja.
Meer lezen?
Zie Dossier splitsing en privatisering energiebedrijven
Paulus Jansen 