Een van mijn vaste discussiepunten met minister Van der Laan over de wijkaanpak is de -naar mijn mening kunstmatige- scheiding tussen de beschikbare middelen voor de veertig Vogelaarwijken en de rest. Van de week bezocht ik Culemborg, een stad(je) van nog geen 30.000 inwoners aan de Lek, waar ze op een kleinere schaal ook worstelen met de problematiek van economische tweedeling en integratie.
Deze jaren zestig woningen krijgen binnenkort een hellend dak; tegelijkertijd wordt de gevel extra geisoleerd
Ik was in Culemborg op uitnodiging van Ferdinand Hulshof van corporatie Kleurrijk Wonen. Directe aanleiding is een onderzoek dat de SP technische EHBO dit voorjaar deed naar de sloopplannen van Kleurrijk Wonen voor het koloniale buurtje in de wijk Achter de Poort. Een deel van de bewoners van deze voormalige duplexwoningen zien het niet zitten dat hun zeer betaalbare woningen tegen de vlakte gaan. Ons onderzoek toonde aan dat sloop technisch niet nodig is.
Natuurlijk kwam dit project ook bij mijn werkbezoek aan de orde. Het centrale thema was echter de Culemborgse wijkaanpak. We bekeken de wijken Ter Weijde, Nieuwstad en Achter de Poort.
Terweijde kwam onlangs in het nieuws door een uit de hand gelopen matpartij tussen Marokkaanse en Molukse jongeren. Culemborg heeft al meer dan vijftig jaar een grote Molukse gemeenschap, die deels in een een apart Moluks buurtje woont, dat onderdeel is van Ter Weijde. Daarnaast is er een grote Marokkaanse gemeenschap in de wijk. Het totaal % inwoners van allochtone afkomst in Culemborg is 21%.
Kleurrijk Wonen werkt samen met de gemeente en het welzijnswerk aan het verminderen van de jongerenoverlast in de wijk. Er wordt gewerkt aan een jongerenruimte en er geinvesteerd in activiteiten op straat. Een knelpunt bij de effectieve aanpak is de deplorabele staat van het welzijnswerk in Culemborg, dat door fusieperikelen en projectsubsidiëring zijn gekwalificeerd personeel zag vertrekken en nu in Utrecht jongerenwerkers moet inhuren voor deze lastige doelgroep.
Veel ouderen in de wijk voelen zich door de hangjongeren niet veilig. Een van de projecten is de bouw van een klein seniorencomplex met ontmoetingsruimte tegen een bestaand complex ouderenwoningen aan. Door deze combinatie wil de corporatie het veiligheidsgevoel onder ouderen vergroten, onder meer door het vergroten van de mogelijkheden om elkaar te ontmoeten.
aan de Troelstraplaats worden vijftien seniorenappartementen met een ontmoetingsruimte gebouwd; de flat op de achtergrond wordt verbouwd tot koopappartementen voor starters
Ook elders in de wijk wordt flink geinvesteerd. Een paar honderd jaren zestig eengezinswoningen met platte daken worden -zonder huurverhoging- geisoleerd en voorzien van hellende daken. Een portieketageflat wordt opgeknapt en daarna verkocht als starterswoningen.
In de wijk staat een school voor voortgezet onderwijs die een goede naam heeft net als de andere VO-school in Culemborg. Op deze scholen is ook (nog) geen sprake van een tweedeling tussen kansrijke en kansarme leerlingen. In het basisonderwijs rukt de tweedeling wel op: een van de basisscholen in Ter Weijde is inmiddels vrijwel zwart.
Uit zo’n bezoek blijkt dat ook in kleinere gemeenten de wijkaanpak grote prioriteit moet krijgen. Het Kleine Steden Beleid noemen ze dat in Culemborg. Het onderstreept mijn pleidooi voor de hervorming van de wijkaanpak en het schrappen van de kunstmatige 40-wijken grens.
Kleurrijk Wonen doet veel aan energiebesparing; bij dit complex in de wijk Nieuwstad is naisolatie gecombineerd met de vernieuwing van het dak en het opleuken van de gevels
Paulus Jansen 