De beerput van Rochdale ligt nu goed open. Maar in hoeverre is dit een incident? Ik ben ervan overtuigd dat het overgrote deel van de corporaties integer werkt. Maar het zou me niets verbazen dat er nog tien of twintig rotte appels in de mand zitten. Daarom heb ik gisteren twee simpele voorstellen gedaan aan minister Van der Laan: één ervan maakt een begin met het scheiden van het kaf en het koren. Het ander zorgt ervoor dat iedereen kan zien wie er eigenlijk toezicht houden op een corporatie.
Rochdale is geen unicum. In februari 2006 werd de directeur van de Rotterdamse corporatie PWS op staande voet ontslagen in verband met een omvangrijke fraudezaak. Hij had grote bedragen verduisterd bij de aan- en verkoop van panden in Rotterdam. Ook daar was er sprake van nauwe banden tussen de directeur en een van de leden van de Raad van Commissarissen, die ook in het complot zat.
In het kielzog van deze zaak liep ook de directeur van de Leidschendamse corporatie Wooninvest tegen de lamp, omdat hij zaken deed met dezelfde dubieuze bedrijven als de PWS-directeur.
Malversaties komen dus van tijd tot tijd voor. De ontdekking is op dit moment vooral afhankelijk van klokkenluiders: toeval dus. Mijn voorstel aan Van der Laan is om het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting een risicoanalyse te laten maken van alle corporaties, op basis van twee gegevens, waarover het CFV volgens mij al beschikt:
– de omvang van vastgoedtransacties met commerciële partijen in relatie tot de totale omzet
– de stijging van de vergoedingen aan Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen.
Met deze twee indicatoren kunnen snel en goedkoop de risicocorporaties geselecteerd worden, die vervolgens worden onderworpen aan een grondig forensisch onderzoek.
Mijn tweede voorstel verhoogt de transparantie over de raden van commissarissen. Het valt me op dat bij de meeste corporaties informatie over de samenstelling en antecedenten van de Raad van Commissarissen slechts moeizaam -via het jaarverslag- te achterhalen is. Deze informatie is ook altijd verouderd. Ik wil dat er een openbaar directeuren- en commissarissenregister komt, dat huurders en andere belangstellenden via internet kunnen raadplegen. Te vergelijken met het Kadaster, of de manier waarop de toewijzing van sociale huurwoningen teruggemeld wordt.
Wat is het effect daarvan? Veel meer mensen kunnen kennis nemen van de selectie die corporaties maken bij het vullen van hun RvC. Dan zal het eerder opvallen als aan mensen kwaliteiten worden toegeschreven die ze niet bezitten. Ook zullen er eerder tips binnenkomen over persoonlijke banden tussen een directeur-bestuurder en een lid van de RvC. Kortom: het zelfreinigende vermogen wordt versterkt.
Natuurlijk is het nog veel beter als de RvC voortaan wordt samengesteld op basis van de voordracht door huurders en gemeenten. Maar deze twee maatregelen zijn een snelle stap in de goede richting!
Lees hier mijn complete vragen/voorstellen aan minister Van der Laan:
vh-20090204-sv-risicoanalyse
Paulus Jansen 