Het zit erop. Gisterochtend ben ik teruggekeerd in Nederland. Ook een dag na het finale besluit heb ik nog steeds gemengde gevoelens over het resultaat. Mooi dat er een stap vooruit gezet is, of moet ik zeggen: stapje?
ovationeel applaus van de plenaire vergadering na het aannemen van het Besluit
De pijn zit hem vooral in wat er geschrapt is. Toen ik dinsdag aankwam in Bali luidde de preambule van het concept-besluit nog:
“… Responding to the fact that the warming of the climate system is unequivocal, that delay in emission reduction significantly constraints opportunities to archieve lower stabilisation levels and increases the risk of more severe climate change impacts, and that the lowest category of stabilisation levels assessed by the IPCC Fourth Assessment Report requires global emissions of greenhouse gasses to peak in the next 10 to 15 years and be reduced to very low levels, well below half of levels in 2000 by 2050,
recognizing that much deeper emission cuts by developed countries will be required and that parties to the Kyoto protocol are considering the indicative range of emission reductions of Annex I Parties as a group of 25-40% below 1990 levels by 2020…”
In de definitieve tekst ziet deze passage er als volgt uit:
“Responding to the findings of the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change that warming of the climate system is unequivocal, and that delay in reducing emissions significantly constrains opportunities to achieve lower stabilization levels and increases the risk of more severe climate change impacts,
Recognizing that deep cuts in global emissions will be required to achieve the ultimate objective of the Convention and emphasizing the urgency1 to address climate change as indicated in the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change …”
Dat klinkt toch een stuk minder concreet dat vijf dagen eerder. Wel wordt er verwezen naar het 4e IPCC-rapport, waar deze cijfers wel genoemd worden. De toekomst zal leren of de intentie van het definitieve besluit gedeeld wordt door alle 190 deelnemende landen. Dat weten we zeker na de conferentie van Kopenhagen in 2009.
De volledige Decision -/CP.13 kan je hier lezen.
Tijdens de klimaatconferentie is me duidelijk geworden hoe complex besluitvorming op het niveau van de Verenigde Naties is. Ook al opereerden de deelnemende landen in een aantal groepen, dat betekent nog niet dat die groepen het onderling snel eens zijn. Eigenlijk was de EU-onderhandelingsdelegatie de enige die vooraf met een helder mandaat naar de conferentie kwam. Bij de overige groepen, zoals de G77 (ontwikkelingslanden, inclusief China en India), is de samenhang een stuk minder groot, wat leidt tot een enorme hoeveelheid schorsingen tijdens de conferentie en soms op het terugkomen op eerdere standpunten. In die omstandigheden ontspoort voor je het in de gaten hebt de besluitvorming, zoals op zaterdagochtend vroeg bij het te vroeg hervatten van de plenaire vergadering.
Het zou daarom naar mijn mijn idee beter zijn als de besluiten niet alleen ambtelijk, maar ook politiek, beter voorbereid worden door vooroverleg met een beperkt aantal vertegenwoordigers van de verschillende landengroepen. Dat biedt meer tijd om alternatieven uit te werken bij de grootste geschilpunten.
Paulus Jansen 