dubbelcolumn voor nvm.nl d.d. 30 januari 2013.
Beste Paulus, laat ik het nieuwe jaar beginnen met een grote uitdaging. Ik ga het hebben over misschien wel de meest besproken maatregel op de woningmarkt uit het regeerakkoord: de verhuurderheffing. In het debat tot op heden liggen we hier mijlenver uit elkaar. Ik daag je uit om samen met mij te kijken of wij misschien toch tot elkaar kunnen komen.
Laat ik eerst nog eens uitleggen waarom ik deze verhuurderheffing nodig en ook mogelijk vind. De heffing is nodig, omdat Nederland getroffen is door een financiële crisis van formaat. Iedereen moet iets bijdragen. Ik zal hier niet al te lang over uitweiden, want iedereen begrijpt ondertussen hoe ernstig de zaak is en ik denk dat men ook begrijpt dat er de komende jaren ècht iets moet gebeuren. Er zal hervormd moeten worden, juist ook in de woningmarkt! Al is markt geen goede benaming: aan alle kanten is er sprake van regulering door de overheid.
Wat verwachten we dan van corporaties? De afgelopen jaren zijn corporaties meer en meer uit de klauwen gegroeide organisaties geworden. Het gebrek van de louterende tucht van de markt en duidelijk toezicht hebben er toe kunnen leiden dat de corporaties zich vooral hebben gericht op wat zij zelf belangrijk vonden. In een aantal gevallen leidend tot megalomane projecten en buitensporige beloningen aan de top, maar vooral ook een systeem dat geen enkele prikkel kent om met maatschappelijk geld de juiste economische en maatschappelijke keuzes te maken. De sturing op marktconforme rendementen en prestaties is niet transparant en het toezicht kenmerkt zich door onduidelijkheid over verantwoordelijkheden. Dit hebben we laten gebeuren de afgelopen jaren. We moeten naar een nieuw systeem met duidelijke kaders en taken, toetsbare prestaties en duidelijker toezicht, zodat de kosten van de corporaties omlaag gaan en hun rendement omhoog: daar is iedereen bij gebaat.
Heel Nederland moet bijdragen, dat staat vast. Ik koppel die bijdrage van corporaties aan de broodnodige hervormingen. Maar Paulus, in plaats van een verhoging bovenop de al jaren geldende minimale huurverhoging die slechts inflatie corrigeert, verlaag je de huren! In plaats van het terugbrengen van de corporaties naar hun kerntaak, wil je nóg meer investeren! Nou vraag ik je, één en één bij elkaar optellen leidt toch tot de conclusie dat de sector wel móet hervormen?
Ik zeg altijd dat er twee knoppen zijn om aan te draaien als je echt iets wilt veranderen: tijd en geld. Door de heffing dwingen we corporaties te hervormen, waarmee niet alleen het financiële gat in de begroting deels gedicht wordt, maar vooral ook een stap wordt gezet naar een gezondere woningmarkt met voldoende doorstroming, markconforme huren, en een gebalanceerd aanbod van sociale huur, vrije sector huur en eigen woning bezit. Ik zou zeggen, hervorm die woningmarkt en pak die winst! Dus wat denk je, vinden wij elkaar in principe in de noodzaak tot hervorming?
Groeten, Barbara
Beste Barbara, je doet me denken aan de pyromaan die vooraan staat bij het blussen van de brand. De verhuurderheffing is een ramp voor hurend Nederland en alles en iedereen die zijn boterham verdient in de bouw. Nu al, op 30 januari, hebben de corporaties €1,2 miljard aan investeringen voor 2013 geschrapt. In de loop van het jaar zal dat nog ongeveer verdubbelen en als de plannen worden doorgezet bedraagt de maximale investeringsschade tien miljard. In het jaar waarin de opbrengst van de verhuurderheffing pas €50 miljoen bedraagt is de derving aan BTW al rond de €450 miljoen. Dat fundamentalistische huurdertje pesten is Russisch roulette spelen met de schatkist en onze economie.
Meedenken over de ‘oplossing’ hebben we al gedaan. Het SP-voorstel voor investeringsafspraken wordt gesteund door Aedes, Woonbond, MKB Nederland, Aannemersfederatie, Bouwbond FNV. Zo’n beetje door iedereen behalve door VVD en PvdA dus. Als corporaties voor iedere vijf euro investering een euro vrijstelling krijgen van de verhuurderheffing kost dat de schatkist geen cent.
Dan je andere argumenten.
Het wanbeleid van de corporaties is voor 99% veroorzaakt in Den Haag en wel door VVD, PvdA en D66. Die hebben onder Paars-I de financiële banden met de corporaties doorgesneden en het bedrijfje-spelen-model (RvC) ingevoerd. Ook de schaalvergroting is daardoor in een stroomversnelling gekomen. Onder paars-II (VVD-staatssecretaris Remkes) zijn de CAO-salarissen van de corporatiedirecteuren omgezet in de megabezoldigingen voor ‘directeur-bestuurders’. De SP heeft in die tijd tientallen voorstellen gaan om de maatschappelijke controle en de positie van de huurders -daar deden we het uiteindelijk toch voor?- te versterken. De VVD was nooit thuis.
“Iedereen moet bijdragen”. Leg mij dan eens uit waarom in het jaar waarin dit kabinet start met een heffing van €2 miljard/jaar voor de 2,4 miljoen huishoudens met de laagste inkomens €1,5 miljard EXTRA wordt uitgetrokken voor de eigen woning bezitter. Hoezo: iedereen moet bijdragen?
De grootste uitdaging voor 2013 is hoe we de wonen-paragraaf uit het regeerakkoord omzetten in iets dat wel werkt. De SP is daar al volop mee bezig, maar VVD en PvdA hebben de sleutel voor de oplossing.
Groeten en sterkte met het uitleggen van dit beleid!
Paulus
Paulus Jansen 