Gisteren ben ik samen met Sharon Gesthuizen, Patrick van Lunteren en ons Delftse gemeenteraadslid (en TU-student) Martijn Sipkema op bezoek geweest bij een aantal hoogleraren aan de TU Delft, die zich bezig houden met onderzoek op het terrein van energie.
Als eerste spraken we met prof.dr.ir. Tim van der Hagen, directeur van het reactor instituut Delft.
Bij het reactorinstituut werken zo’n 160 mensen. De belangrijkste onderzoeksterreinen zijn kernenergie, materiaalonderzoek en medische toepassingen/therapie.
Van der Hagen was ook initiatiefnemer van het Nederlands Onderzoeksplatform Duurzame Energievoorziening, dat zich ten doel stelt om de afstemming van en informatie over Nederlands energieonderzoek te verbeteren. Ze hebben sinds vorige week een website in de lucht, die een compleet overzicht geeft van alle onderzoeksgroepen, contactpersonen en projecten. Daarmee ontsluit NODE zo’n 700 onderzoekers op dit terrein. Ook binnen de TU-Delft zijn de krachten op energiegebied gebundeld in het Delft Research centre of sustainable energy. Zo wordt de onderzoeksreactor van het reactorinstituut benut voor de ontwikkeling van een nieuw type batterij.
Van der Hagen is – hoe kan het ook anders- ervan overtuigd dat kernenergie de komende tientallen jaren een belangrijke rol blijft spelen in de Europese energievoorziening. Hij voorspelt dat over 25 jaar de “brandstofmix” bestaat uit 40% schoon fossiel (= kolen, olie, gas waar de CO2 wordt afgevangen/opgeslagen), 40% kernenergie en 20% biomassa en wind. Na 2030 zal het aandeel zonneenergie snel gaan stijgen, omdat dan de massaproductie van goedkope zonnecellen op gang komt.
Kernenergie heeft drie problemen: het afval, het kleine risico op een groot ongeluk (al dan niet door sabotage/terrorisme) en het risico dat afvalstromen uit (kweekreactoren gebruikt worden voor kernbommen.
Volgens Van der Hagen is het risico van een groot ongeluk definitief geëlimineerd met de introductie van de Hoge Temperatuur Reactor. Daarvan is onlangs de eerste opgeleverd in China.
doorsnede van een experimentele Japanse Hoge temperatuurreactor
In dit type reactor stopt de reactie automatisch als de temperatuur oploopt (bv. door een storing in het koelsysteem). De splijtstoffen zijn bestand tegen hoge temperaturen waardoor een “meltdown” voorkomen wordt.
Op dit moment wordt gewerkt aan de ontwikkeling van de vierde generatie kerncentrales, die naar zijn verwachting ook het afvalprobleem zullen oplossen. De huidige centrales benutten ongeveer 1% van de potentiële energie van de grondstof. Bij de toekomstige centrales wordt dat verhoogd naar 60%. Na gebruik resteren er splijtingsproducten die niet te gebruiken zijn voor kernbommen en nog slechts (…) 500 jaar risico’s opleveren voor de volksgezondheid.
Dat klinkt bijna te mooi om waar te zijn. In Nederland vindt het onderzoek naar de HTR vooral plaats bij ECN-NRG in Petten.
Paulus Jansen 