Dossier luchtkwaliteit

Samen met Noord-Italië is Nederland een hotspot met betrekking tot luchtverontreiniging. De oorzaak is de combinatie van een flinke concentratie aan energie-intensieve industrie, een hoge bevolkingsdichtheid en het hoge autobezit in ons land. In 2008 heeft Nederland een tijdelijke ontheffing (derogatie) moeten aan vragenvoor de Richtlijn 2008/05/EG van de Europese Unie, zowel voor fijnstof als voor stikstofoxides. De ontheffing voor fijnstof liep af in 2011, die voor NOx zal eindigen op 1 januari 2015.

de auto is de belangrijkste bron voor luchtverontreiniging in Nederland

De luchtkwaliteitsnormen worden op een aantal locaties in stedelijke gebieden lokaal nog steeds structureel overschreden. Bovendien wijken de berekende concentraties aan fijnstof en NOx te vaak af van de ter plekke gemeten waarde, meestal omdat overheden te lagen waarden voor verkeersintensiteit of aandeel zwaar verkeer gebruiken bij de berekening. Mede op aandringen van de SP is het programma controlemetingen ter validatie van berekende waarden uitgebreid.

De belangrijkste manieren om de luchtkwaliteit in stedelijk gebied te verbeteren zijn: het aanscherpen van de emissie-eisen van nieuwe voertuigen, schepen en stationaire toestellen (bouwmaterieel, generatoren e.d.), een verantwoordelijkheid van de Europese unie; het bevorderen van het gebruik van de fiets en het openbaar vervoer in plaats van de auto; het verschuiven van transport van de weg naar het water, het spoor of buisleidingen.

Ook in Nederlandse gebouwen is de luchtkwaliteit een probleem. Te vaak deugt het ventilatiesysteem niet. In schoolgebouwen is de CO2-concentratie aan het eind van de schooldag soms meer dan het dubbele van de voorkeurswaarde. Om de luchtkwaliteit in nieuwbouw te verbeteren pleit de SP voor verplichte opleverkeuring van de installatie en een verzekerde garantie, zodat gebreken altijd op kosten van de veroorzaker hersteld moeten worden. In de bestaande bouw zou in combinatie met energiebesparingsprogramma’s het ventilatiesysteem verbeterd moeten worden, om te voorkomen dat de kierenjacht leidt tot gezondheidsrisico’s.
Een bijzonder risico voor de luchtkwaliteit in gebouwen zijn de open verbrandingsinstallaties. Zie daarvoor het dossier APK woninginstallaties/open verbrandingstoestellen.

Veel interessante gegevens over luchtkwaliteit kan je vinden in het compendium voor de Leefomgeving

Artikelen, in chronologische volgorde (meest recent: bovenaan)

30 januari 2014
stofvrij werken op de bouwplaats

17 juli 2013
Belang leefomgeving nog steeds ondergeschikt aan wensen verkeerslobby

27 mei 2013
Omwonenden Schiphol: wel de lusten, niet de lasten

7 april 2013
Samsom: ga om!

4 januari 2013
vier werkbezoeken voor de prijs van één

8 december 2012
Er zit een luchtje aan het regeerakkoord!

9 juli 2012
VVD verkiezingsprogramma over milieu

19 april 2012
Slechte kwaliteit binnenlucht vormt bedreiging voor gezondheid

12 april 2012
Demonstratieve recordpoging busproppen

5 april 2012
Omgevingswet gebaseerd op vertrouwen