Zonnehus

In het nieuwbouwwijkje Olst-Zuid, gebouwd volgens de principes van duurzaam bouwen heeft het Saalien één woning voorzien van alle mogelijke voorzieningen op het gebied van energie- en waterbesparing, duurzame energie, gezonde en duurzame materialen: Het Olster Zonnehus blijft twee jaar in gebruik als demonstratieproject, daarna wordt het verkocht.

Een interessante vernieuwing op energiegebied in dit demonstratie-project is een ventilatiesysteem met warmteterugwinning van de firma Climarad.

Gebalanceerde ventilatie gintegreerd met een CV-radiator: geen tocht en 50% energiebesparing

De gasrekening van huishoudens wordt veroorzaakt door vier soorten verliezen: via de gevels, het dak en de vloer (transmiddsieverliezen); via de ventilatielucht; via het warmwater en via het koken. De ventilatieverliezen zijn in een doorsnee rijtjeshuis goed voor 350 m3 gasverbruik per jaar. Die verliezen kan je halveren door de af te voeren vuile lucht te gebruiken voor het voorverwarmen van de aan te voeren verse lucht. Dat heet balansventilatie.
Ik heb ruim 25 jaar geleden al voor de eerste keer ervaring opgedaan met balansventilatie. Dat was bij een stadsvernieuwings-project in de Rotterdamse wijk Feijenoord. Bij dat project kwam ook direct een kinderziekte aan het licht: de inregeling van zo’n complex mechanisch ventilatiesysteem is best lastig. Er treedt al snel tocht op. Bewoners reageerden daarop door de inblaasopeningen af te plakken en daarna was het systeem totaal ontregeld.

We zijn nu 25 jaar verder en deze kinderziekten zijn bij centrale balansventilatie nog steeds niet volledig opgelost. Toch is er niets mis met het concept. Het moet alleen veel gebruikersvriendelijker worden. Een belangrijke verbetering zou zijn om de werking van het systeem automatisch aan te passen door in de belangrijkste vertrekken van de woningen een sensor voor temperatuur, vochtigheid en CO2 aan te brengen. Het systeem “merkt” dan als de bewoners thuis komen, gaan koken of douchen en past daar de ventilatie op aan. Door het aanbrengen van een buitenvoeler zou de balansventilatie ’s zomers tijdens hittegolven gebruikt kunnen worden voor nachtventilatie, een goedkoop alternatief voor aircondioning.

Het Climarad is een nieuwe strategie om balansventilatie gebruikersvriendelijker te maken: je kan bij dit systeem de ventilatie per vertrek regelen. De tijd zal leren of dit een betere oplossing is dan een centrale mechanische ventilatie met warmteterugwinning.