Als tweede spraken we met “Dutch master in materials 2006” prof.dr.Joop Schoonman, een internationaal vermaarde materiaalkundige op het terrein van duurzame energietechnieken.
Schoonman is onder meer verantwoordelijk voor het onderzoek naar een nieuw type zonnecel op basis van titaniumoxide, dat veel goedkoper te produceren is dan de huidige generatie silicium-zonnecellen. Hij borduurde hiermee door op het fundamenteel onderzoek van de Zwitser Grätzel. De energie benodigd voor de productie is bij dit type cel teruggebracht tot minder dan één jaaropbrengst, terwijl je bij de bestaande siliciumcellen zo’n vijf jaar moet wachten voor je netto energie gaat “verdienen”.
PV-zonnecellen op basis van silicium: binnenkort ouderwets?
Een tweede onderzoeksterrein van de vakgroep van Schoonman zijn herlaadbare batterijen. Nog maar weinig mensen realiseren zich dat bij een toenemend aandeel duurzame energieproductie (zon, wind) opslag een toenemende rol gaat spelen, omdat niet altijd zon of wind beschikbaar is. Bij die opslag kan je verschillende strategieën volgen. Gemeengoed is nu al het benutten van stuwmeren als opslagmedium: als je stroom over hebt pomp je hiermee water naar boven en je wekt hiermee opnieuw stroom op in tijd van grote vraag of een laag windaanbod.
Volgens Schoonman zullen herlaadbare batterijen ook een steeds grotere rol gaan spelen bij de opslag.
Een derde opslagmethode is het omzetten van electriciteit -gewoonlijk door middel van electrolyse- in waterstof, die je op een later moment via een brandstofcel weer kan omzetten in electriciteit. Schoonman houdt zich onder meer bezig met nieuwe opslagtechnieken die gebruik maken van nanotechnoligie.
Het nadeel van opslag methoden is dat er in de keten degeneratie van energie optreedt, waardoor je netto minder overhoudt dan je erin stopt. Die verliezen kunnen zéér aanzienlijk zijn, dus is het beperken van de verliezen een interessant onderzoeksterrein. Schoonman is op dit gebied bezig met een cel die zonlicht direct kan benutten voor de productie van waterstof. Daarmee ben je de tussenstap van de electrolyse kwijt.
Schoonman wordt volgend jaar 65, maar ik hoop dat hij zijn toga voorlopig nog niet aan de wilgen hangt.
Zie ook: Een koud biertje van het zonnecelmatje.
Paulus Jansen 