Fabrikanten (en winkelketens) nemen met grote regelmaat een loopje met de waarheid door reclame te maken (of op de verpakking te claimen) met eigenschappen die een product of verpakking in werkelijkheid niet heeft. De Consumentenbond neemt ze met regelmaat op de korrel. In het septembernummer van de Consumentengids worden een pak sinaasappelsap van Coolbest en Soba Teryaki noedels op de korrel genomen. Coolbest liegt over de verpakking (claim: “plantaardig”; realiteit: aluminum+plastic) en de inhoud (claim: “continu gekoeld”; realiteit: uit concentraat, dus 2x verhit). Soba beeldt op de verpakking allerlei groenten af die er niet inzitten. Waarom wordt er eigenlijk geen stevige sanctie op keihard liegen gezet?
De Consumentenbond is scherp op misleidende reclame, maar veel fabrikanten hebben daar weinig boodschap aan.
In beide gevallen beloofden de fabrikanten nadat ze op hun leugens betrapt werden beterschap, maar gebeurde er vervolgens niets. De Consumentenbond meldt deze misleidende reclame vervolgens aan bij de Reclame Code Commissie, maar de enige straf die de RCC kan uitdelen is een standje.
Benadeelde partijen (consumenten en concurrenten) kunnen wel met een civiele claim naar de rechter stappen op grond van de onrechtmatigheid van misleidende reclame. Dat gebeurt niet vaak, bij kleine leugentjes is de balans tussen proceskosten en mogelijke schadevergoeding te ongunstig. Zo blijft het dus interessant om voortdurend kleine leugentjes te debiteren in je marketing.
Mij lijkt dat deze praktijken simpel aan te pakken zijn door onterechte claims in reclame en op verpakkingen te kwalificeren als economisch delict. Ga je dan nog over de streep, dan gaat het geld kosten. En bij herhaald over de streep: véél geld. Het zou me verbazen als dat niet zou werken.
Paulus Jansen 