Ik was vanmiddag terug op mijn oude middelbare school, het Lyceum Schöndeln in Roermond. Ik ging er in debat met 4e klassers over Europese samenwerking.
Enkele maanden geleden riepen premier Balkenende en staatssecretaris Europese Zaken Frans Timmermans de Nederlandse ambtenaren bij de Europese Unie op om op 14 april een gastles te gaan geven op hun oude middelbare school. De premier hoopt dat de lessen bijdragen aan een optimistischer en minder cynisch beeld van Nederlanders over de EU.
Nu ben ikzelf èn optimist èn voorstander van Europese samenwerking èn zeer kritisch over de Europese Unie. Dus gaf ik natuurlijk gevolg aan de oproep van Jan-Peter en toog naar het zuiden om een les te geven over de SP-visie op Europese samenwerking. Toen ik in 1972 eindexamen deed heette mijn school nog het Bisschoppelijk College. Die naam is pas vorig jaar veranderd. En het gebouw blijkt 35 jaar na dato zelfs nog tot op de spijker hetzelfde gebleven.
Leraar maatschappijleer Bashir Azizi heeft het programma georganiseerd. Vanmorgen zijn maar liefst vijf EU-ambtenaren langsgekomen voor hun optimistische en minder cynische visie op de EU.
Nadat ik gestart ben met de erkenning dat de EU zeker grote verdienste gehad heeft voor de economische groei, de ontwikkeling van achtergebleven regio’s en de bevordering van de vrede en veiligheid is het tijd voor tegengas onder de titel: “Dit Europa, best wel ….. ondemocratisch, bureaucratisch en asociaal.”
Dat leidt tot een levendige discussie, bijvoorbeeld of het openen van de grenzen voor Poolse of Bulgaarse werknemers en zelfstandigen nu wel of niet in het belang is van de mensen in Polen en Bulgarije.
Daarna volgt een lagerhuis-debat tussen de leerlingen over een stelling naar keuze. Die valt op “De Europese Unie moet voorlopig niet meer uitgebreid worden.” Vóór het debat is driekwart van de leerlingen het met de stelling eens. Maar het valt me op dat aan het begin van het debat dit vooral een zwijgende meerderheid is. Pas nadat een aantal uitgesproken tegenstanders zich begint te roeren komen de voorstanders overeind en brandt het debat los.
Simone: “Bij méér landen, met verschillende culturen, zal het nog moeilijker worden om tot overeenstemming te komen en besluiten te nemen.” Peter: “Als je landen met verschillende culturele achtergronden lid laat worden van de EU zal dit juist het begrip voor elkaars positie versterken, waardoor de samenwerking bevorderd wordt.” Monica: “Nieuwe lidstaten worden vaak misbruikt om het vuile werk op te knappen voor de rijke landen van de EU.” Lotte: “De Amerikanen hebben de oorlog in Irak kunnen doordrukken. Met een sterkere en grote EU had je meer tegenwicht kunnen bieden.”
Na een half uur mag ik als eenhoofdige jury de prijzen uitreiken aan de beste debaters. Dat worden Sharon en Evelien.
Paulus Jansen 